Rachel Podger speelt Bach op haar Pesariniusviool (publiciteitsfoto).
Laten we deze nieuwe blog met muziek beginnen. Met de opname van de complete sonates en partita’s van Bach, uitgevoerd door de Britse violiste Rachel Podger. Ze deed dat, zo vermeldt de cover van het cd-doosje, op een Pesariniusviool uit 1739. En daar stuiten we op een mysterie. Een vioolbouwer als Pesarinius heeft nooit bestaan, zo weten vioolkenners op internet te melden. Dat wil zeggen: als je de 18de-eeuwse vioolbouwer Pesarinius op internet zoekt, kom je voor een dichte deur te staan. Standaardwerken met namen van alle vioolbouwers, laten ons eveneens in de steek. Rachel Podger weet te melden dat haar viool in 1739 gebouwd is. Er is geen enkele reden om aan haar oprechtheid te twijfelen. Trouwens, waarom zou je willen pronken met een vioolbouwer waar niemand van gehoord heeft?
Interessant is dat Podger desgevraagd laat weten dat ze de viool in een winkel in Londen ontdekte. Ze was op zoek naar een nieuwe viool, omdat ze voor de aanstaande Bach-opnamen haar eigen viool niet geschikt vond.
Andere vioolkenners reageerden via internet door te melden dat er wel een Genuese vioolbouwer met de naam Pazarini heeft bestaan. Antonio Pazarini of Pazarin werkte samen met een zekere Bernardo Calcagni, tussen 1740 en 1744. De violen die zij bouwden hebben als kenmerk een lang model, een hoge boog en een geelbruin vernis. De viool waarop Rachel Podger haar Bach speelt, is inderdaad een lang model, maar heeft een eikenhout-kleurig vernis, donker dus. Een viool van Pazarini behaalde in 1982 de recordprijs van ruim 6000 dollar.
Calcagni, die tot de beste vioolbouwer van Genua werd gerekend en wiens violen op die van Stradivarius leken, gaf zijn violen een goudkleurig of oranjerood vernis mee.
Maar het geheim van de Pesariniusviool uit 1739 is daarmee niet opgelost, tenzij Pesarinius een latinisering is van Pazarini of Pazarin. Of de winkelier in Londen heeft Rachel Podger wat op de mouw gespeld. Waar het natuurlijk om gaat is of ze geen kat in de zak heeft gekocht. De enthousiast ontvangen cd en de opnamen die via YouTube zijn te vinden geven uitsluitsel. Er bestaan beslist mooiere uitvoeringen, hoewel de opnamen van haar Mozartsonates samen met fortepianist Gary Cooper op een replica van een 18de-eeuwse Waltervleugel prachtig zijn. Maar dat doet er nu niet toe.
Zoiets levert een paar vermakelijke uren speuren en luisteren op.